't ' .

Digitized by the Internet Archive

/

in 2019 with fundinglrom

i

Wellcome Library

/

1 DCCI

publicata.

Cum S- C(jefarece £? Regi ce Polonkce Ma -

jejiatum privilegiis .

LIPSUE.

Proftant apud JOH. G R O S S 1 1 Haeredes,

THOM. FRITSCHIUM &B RID.

GROSCHUF.

Typis Christiani Gozl, A. MDCCI.

9

N. I.

i

ACTA

ERUDITORUM,

, . * ■ - ■ ’i ^'\ ’ # '

'Publicata Lipfia

KjtleneUs Ja nuar ii Anno M DCCL

HISTORIA PTOLEMAEORUM AEGYPTI REGUM , AD FI- dem Nimifmdtum accommodata per JO . VAILLANT Bellov+

D . M . & £• Ducis Cenomanenfs Anti -

quartum,

Amfteiodami apud Hugetanos, 1701. in fol. Alphab. z. plag.

CElebre in Adis noftris nomen efl: Vaiilantii, ,ob egregia inrenumaria hucusque edita fcripta, quas apud eruditos amcsniffirni hujus ftudii cultores applaufum meruere* Haec inter cum pridem hiftoriam Regum Syriae, a nobis in Aftis hifce A, i6g2 p. tzjfeq. recenfitam, ad antiquorurn numifinatum fidem cdidiflet in lucem , pollicitus fuit,lc Regum fEgyptiorum hiftoriam pari fide aliquando editurum, Fe- ciffec id ftatim, fi eadem facilitate Lagidarum ac olim Seleucidarum numifmata eruere potuiftet ; ut ipfe fatetur in operis praefatione. Ia his enim pene lingulis fignata occurrerat certiffima illa nota tempo¬ ris, quam Seleucidarum epocham dicimus, cui accedebant libri Mac- chabatorum & Jofcphi hiftoria. In Ptolemaeorum vero nummis praeter holam quandoque annorum regni notam numeralem, reliqua obfcura & prope defperata illi videbantur j cum apudhiftoricos prae¬ ter infignia ilia nomina , & in nummis praeter confufam appellatio¬ nem BASIAEQZ nTOAEMAIOT , nihil ferme obfervaret. Insc- reis, quos plures viderat, pauci aliquot habebant addita nomina qua¬ dam ETEPrETOy ac 4>lAOFlATPOS , verum fine effigie Principis,

caput Jovis ubique oftentAntesjfi excipias Cleopatram Reginam, Lai

A thyri

V

NOTABILIORUM

thyri & Alexandri matrem, & Selenen Lathyri conjugem, cujus utri- ufque imago exprefia in illis habetur. Ex aureis, in tanta horum pe¬ nuria» parum illi erat fubfidii, quemadmodum nec in argenteis fecun¬ di aut tertii moduli. Confugiebat itaque ad argenteos nummos ma¬ ximae formae, iri quibus conquirendis viginti annos fuit occupatus, ut nunc plurcs pofiideat unus, quam funt inuniverfis totius Europae ci- me!ii$. Exhis tum varios Regum vultus diffinxit, tum ex appofitis regni annis fingulosquofque fuis locis difpofuitnon parum etiam in hocnegotio adjutus rebus, fymbolis & nominibus communi auto- rum confenfu cuique propriis. Ante omnia autem in illuffranda^ hiftoria follicitus elfe voluit de conftituendo canone chronoloeiae fe- eundum Oiympinde$,tum & annos antenatumChriftum,Lagidarum, &uniuscujufque Regis. PEgyptiorum itaque regno ex Ptolemaeo geo- grapho &Petavio tribuit annos 294, initio fumto ab Olympiade 114. In Regum annis nunc aliquos addit, nunc contra demit, cum hiftori- ea aliaque monumenta id jubeant. Alexandrum II cum Manutiis, Petavio & Ufferio non duntaxat reftituit,fed & variis Tullii locis ver¬ bisque Suetonii perfuafus, illi fex annos & aliquot menfes adjudica¬ vit* Sunt autem Reges fequentes : Ptolemaeus I, vulgo SOTHF; Ptole¬ maeus II $IAAAEA<KX2 didus ; Ptolemaeus III vocatus ETEPrETHS ; Ptolemaeus IV ^lAOH ATOP didus ; Ptolemaeus V appellatus EII14>ANH£ ; Ptolemaeus VI 4>lAOMHT£lP vocatus; Ptolemaeus VII didus ETEPTETHS II, vulgo PHTScON ; Ptolemaeus VIII appellatus EQTHPlI, vulgo LATHYRVSj Ptolemaeus IX didus AAEHAMAPQ& cum BERENICE Ptolemaei Soteris filia; Ptolemaeus X vocatus AAE3ANAFOS II; Ptolemaeus XI appellatus NEOS A ONT20S, vulgo AVLETES ; Ptolemaeus XII didus AIONTEOS; Ptolemaeus XIII vocatus NEI2TEPOS; CLEOPATRA Regum ulti¬ ma. Totum Lagidarumftemmafubjecit indici Regum PEgypti, prae- mifit vero canoni eorundem chronologico. In rebus geftis Ptolemae¬ orum enarrandis noluit occupari in referendis folisautorum verbis, ut in Seleucidarum hiftoria fecerat, fcd hiftoricum egit, ea amplexus, quae pi opius ad verum viderentur accedere, laudatis tamen ubique ad marginem autoribus, quorum teftimoniis res firmari potefi. Ean¬ dem praeterea obfervavit methodum, qua fuerat ufus in Seleucida¬ rum Regum h/ft oria, praemittendo Regis cujufque Yultum>snej$ for -

' / mis

^ATUrj£

i

MENSIS JANUARII A* M DCCL 3

mis iafculptum, ut tum facile finguli dignofci pofientexnativisli* neamentis ,tum in ipfo ore cujufque ftatim legeretur, qua quis indole ad regnum accefferifc. Recenfitis fingulorum fadlis, nummos omnes adjunxit, qui quidem in ejus manus venerunt , cuiufcunque metalli fuerint, in quorum poftica parte ubique ferme aquilam fulmini infi- fteniem,vei in memoriam aquila Ptolemaeo I infanti fanguinem pro If&einftiilantisjvel infyrnbolum fortitudinis & poteftatis,videre li¬ cebit; antica interim parte, folum Principis vultum reprsefentante# Ita enim, ut exemplis rem illuftremus, Ptolemaei I quatuor exhibentur nuinifoata, quorum fingula Regis faciem folam antica parte reprae- feritant: in poftica vero primum aquilam fulmini infiftcntem cum epigraphe BAEIAEI22 DTOAEMAioT; alterum aquilam fimilem, cum epigraphe ITT OAEM AIOT 2I2THP02, & literis AB, id eft, AUvdffVMy a quibus nempe cuium fuit numifma; tertium praeter a* quilam eandem, eandemq; infcripjtionem, literasXIH initiales XIHA#« m&r&v ; quartum loco aquilae , caput muliebre, quo Berenicen ulti« mam Ptolemaei Soteris conjugem defignari Vaillantius putat , cum eadem qua primum epigraphe, exhibent. Paria in fequentium Re¬ gum nummis deprehendas, nifi quod in nonnullis anni inftiper regni notati funt, e. g. in quodam Ptolemaei Philadelphi, LIC, i. e. A vk#- ficivreg feu anno 16 ; in alio LAC, i. e. anno 36. Sed non ingratum-* forte benevolo Ledtori fuerit, fi integra quaedam numifmata , fpe- ciminis uberioris loco, hic repraesentaverimus* Primum itaque e- fto, quod inter nummos Ptolemaei Philadelphi primum apud Audio* rem eft. In eo parte anteriore caput Regis diademate ornatum, fine omni infcriptione confpicitur : parte pofteriore aquila cum fubje- cfto pedibus fulmine, velut perpetuum Regum AEgypti infigne, cum epigraphe BAZIAEITS IITOAEMAIOT, literilquea finiftjris aquilae KI, velut initialibus Klnsm feuCitienfium in Cypro, a dextris vero L M©j i. e. anno 49, serae nempe Lagidarum, quem in annum Phila¬ delphi duodecimum incidere Vaillantius opinatur. Sed quid fi. gnum illud fibi vult, quod in area literis L M 0 fubjedium confpicitur? Nam de eo quidem Audior in explicatione plane filet. Quod fi vero, ut apparet, tantumodo fignum eft monetarii (qualia fubinde in num¬ mis obfervantur ) parum abeft , ut accedamus illorum fententiae , qui in vexatilfimo illo numifmate Ptolemaico, in hoc quidem Vaillantii

A z * opere

V

Tab, ' L Fig. I»

Fig» 2.

\

Fig- 3.

1

/ > • ••

4 ^ ACTA ERUDITORUM

opere nufpiam comparente, a jacebo Gretfero autem libro II de Sanda Cruce capite XXXVIII fpe$antium oculis fubjedio fquod& nos fecundo loco hic exhibemus ) monogrammate inter aquilae pedes confpicuo,quod alias Chriftieft, non nifi monetarii nomen indigitari putant Qua de re legi forte merentur, quae in fchediafmate de Mona* grammate Chrifti cap, I Jo. Eurchardus Menckenius noiter com-» mentatus eft. "i ertio loco nummum fiftimus Ptolemaei Evergetis, in

quo, quae in parte a ver ia ad dextram aquilae vifimtur verba, LH annum regni fcprimum, pilei vero duo aftris infignitiDiofcuros, feuCafto- remde Pollucem, defignant. Nimirum culus ille nummus inPhoe- nicia eft, & quidam apud Tripolitanos , in qua urbe praecipuus Dio* fcuroram cultus fuit. Ubi obfervari operae pretium fuerit, quod et- fi urbes pkraeque Ptolemaeorum imperio fubjedae initialibus nominis fui literis (ignare nummos fuerint folitae, Phoenices tamen , literamm loco, civitatum fu arum infignia apponere maluerint. Quarta fi«* gura Ptoiemari Philometoris nummum fiftimus, in cujus parte averfa plufculafe offerunt notatu digna. Et primum quidem infpicienda aquila, non fulmini tantum infiftens, fed&palmae ramum intra aiaro dextram infertum oftentans. Porro attendenda inferiptio duplici circulo comprehenfa: BAZEAEOS XITOAEMAIOT ©EOI $UQ- MHTOPOS. Ubi primo nova illa & infolens Dei occurrit nomen ¬ clatura, Syriae Regum, ut Auftor monet, exemplo adfeita. Tametfi enim & antea iftud epitheton defundis jam & confecratis ^Egyptio- rum Regibus fuerit tributum , teflibus numis Ptolemaei Soteris & Berenices, Philadelphi & Arfinoes, cum epigraphe 0E£2N * AEA^HN, " Deorum Fratrum, apud Noftrum p. 40, y2, Seguinum p. 56, Spanhe* rnium de PradRNum. p. qoq, 406 : primus tamen Philometor nofter vivus illud admifit. Deinde & cognomen Philometoris ia epigraphe illa vel ideo animadvertendum, quiapoft Ptolemaeum I, quem Sote» rem appellant nummi, unus hic Ptolemaeorum fuit, qui cognomen iri numifmate exprimere fiiftinuerit. Unde& tanti a fe fa&um hunc nummum Audor memorat, utviginti aureis coronatis eum emere non dubitaverit, idemque pretium illi promittit , qui, Sotere & Philo* metore exceptis, alium fibi Ptolemaeum tetradrachrnalem argenteum cum quodam cognomine fit fuppeditaturus. Uti vero Ptolemaeus Philometor Deum fe nuncupari gallus fuerat ; ita ia Ptolemaei XI,

1 < -A- * »

SU1

t

Fig. f

F ig.

M&NSIS JANUARII A, M DtCF. I

qui N^W tmvtrog, & vulgo Auletes cognominatur , nummo quo¬ dam, quem quinto loco nos exhibemus, Dei quidem nomen omifiura, aftDeorumexprelfainfigniadeprehendas. Nam in antica partcca- putipfius corona radiata cum diademate ornatum, & fuper hume¬ rum tridens, Neptuni infigne, comparet,* ut veiut alterum maris Nu¬ men videri queat: in avena cornucopiae cum pendulis & corona itidem radiata confpicitur, literis AI Diofpolitas notantibus* Claudat agmen numifma jextum , in cujus anteriore parte caput Cleopatra diadematu, CumepigrapheBASJAlSSA KAEOnATFA 0EA NE£2- TEPA, i» e. Regina Cleopatra Dea nova *, ( fic enim per excellentiam dici voluit, nuilo addito Deae nomine) in poftica caput nudum An¬ tonii cum inlcriptione AN2T1NI02 ATTOKPAT&2P TP1TOM TPi-QN ANAP.QN, i, e. Antonius Imperator tertium , Triumvir , ex¬ hibetur. Ubi id unum cum Audlore monemus, ab Antonio teruum Imperatoris titulum ob Armeniam , capto ejus Rege, veiut a fe devi- dam, propria audoritate ufurpatum,cum non nili bis decreto Senatus Imperatorem vocatum conftet.

Appendicis loco dedit Audor Aegyptum Numifmaticam ex Impe* P* ^00* 1^9. t atoribus Romanis deiiimtam , & ordine alphabetko urbes illius cum divertis lymbolis ac notis exhibentem, quas funfc A lex an dr ia , Apollom - polis ,Arpnoe\ Rttfiris, Diojpohs m agna,Herm opalis TThts ,Cabaj a , Cano* pus, Coptus, Cyno polis, Leontopolis, Lycvpohs, Marea, Memphis, Mendes^

Menelaus, Me telis, Oxyrynchus , Pano polis , Pe lupum , Pinamtts , Profopis^ Sais,Sebennutus,Sethron , l anis, Tentyris, Hypfehs.Qux omnia magnam omnino rei nummariae ftudiofis praedabunt utilitatem, & Antori pari* ent laudem, quam illi, olimSeleucidarum,nunc Lagidarumhiftorisi icriptori , filius Joh.Franc, Vaillant D. M. Scholae Paris, anagramma- te, ET E NILO LAUS NATA, auguratus fuit. Expediamus in¬ terea, quod in praefatione promittit opus , in quo illorum omnlunri Principum, quorum numifinata occurrunt, hiftoriam breviter idio- mate Gallico, in eorum gratiam, qui Latinis literis non funt imbuti* complexus eiL

JO/A GEQRGII NEUMANNl , $S> THEOL, DOCT ‘ ETPR0&

Pubi Witteberg, PrimitU DiJJertaticnum , , Academicarum.

A 3 ‘ Witte-

\

6 ACTA ERUDITORUM

Wittebergse, apud Mayerum & Zimmermannum, 1700, g.

Alphab. i. plag. 9.

QUamvis eo jam loco fe conftitutum intelligat Maxime Reveren¬ dus Aufeor, quo nonnifi maxime fruduofa & quae ad Ecclefiae e> mollimentum proxime fpedant,confedari decetnoluit tamen inter¬ ire penitus illa 7tgoyvpivdcr paret , in quibus olim occupatus fuitm. Eruditorum more , quibus animum perpolire levioribus exercitiis volupe eft, donec fiiblimioribus capiendis idonei reddantur. Equi¬ dem plura dare potuiflet induftriae juvenilis fpecimina, fi & origines cognominum ,& fabulam de F 'au fio prafligiatore , & imagines fluminum Poeticas abs fe aliquando excuflas,aut Philofophica quaedam de copu¬ la^ de radice dubitationis Philojophica , de indifferentia aflfleFluum , de optima Reipublica forma, de dijpmilitudine flatura, de jure natura Hobbeflano , de flmulatione morbi in caufls civilibus , aliaque iftius gene¬ ris meletemata, prioribus vitae academicie annis confcripta, voluiflet addere. Sed cum in his ne fibi quidem ipfi fatisfadum fuifie fateg- tur, ideo ut illa difipereant,atque ex hominum ocuiis fummoveantur, facile fe permifiurum innuit. Has autem, quas nuncupa vit Dififer- tationum fuarum primitias, incathedra quondam publico examini fubmifit, eafque biga programmatum fingularium antehac itidem jam evulgatarum ftipavit. Prima dillertatio fpongiam ori Cbrifti admotam confiderat, & difficultates circa loca Matth. XXVII, qg. Mare. XV, 3 6. Luc. XXIII, 56. & Joh. XIX, 19. moveri folitas tollere ftudet. Secunda fyllogifmi in oratione beneficium oftendit. Ter¬ tia hifloriam Philippi Arabis recenfet , reque diligentius expenfa, Phi¬ lippum hunc, licet a nonnullis primus Chrillianorum Imperator voce- tur,Chriftianum tamen minime fuifie monfirat. • Quartacirca Pa¬ trum retrabfationes occupatur, quamvis haud ita ftrifte Patribus folum Ecclefise inhaereat, fed & quosdam rei literarix principes virofque do- 6los alios alleget, quivelaccufenturretradctionisintempeftivar, vel {uam ipfi retra&ationem palam indicent. Quinta de parallelis agit perfonasque introducit multis a fe invicem parafangis di- flantes, quarum tamen res gefiasita inter fe conveniunt, ut ne in mini¬ mis quidem diflimilitudo appareat. Sexta Reges fiftit Romani Ponti¬ ficis fltpendiarios } & feptixna Metaphraflas, qui novum Tefl amentum

- Grxco

MENSIS JANUARII A. M DCCT, ?

Qraco carmine exprejjerunt ♦ O clava Ffaltevium Salomonis pro i ro v7ro@6Aifiaioj ex inftituto venditat. Nona Methodum Auguftima - ^ ^ Fratribus Walenbur chiis male jactari innuit. Decima naturam

atque fcopum parabola contemplatur, tandemque undecima cum du ~ o decima pofitiones quasdam mifceUaneas ex humanitate poetica de* promtds exhibent. E duobus, qux annedluntur, programmatibus pri¬ mum de fortibus BiblicU differit, alterumque Davidicum illud imn- kiqv pafchale , quod LXX Interpretes tranftulerunt c KVPiog efficta?* Aeverev cIttq i /vA& , Pf. XCVI io, cum veritate Hebraica con¬ fert.

MSSERTATION PRELIMINAIRE , OU PROLEGOMENES furia Bible &c. parMr. LOUIS ELLIES DUPIN &c*

Tome II.

i. e. ^

PRMFATIO AD BIBL1A SACRA , AUCTORE LUDOFICO

ELLIES DU PIM. Tomus 11.

Parifiis, apud Andream Pralard, 1699. 8. Alph.i. pl.p.

chartas auguftx.

J^E inftituto Audloris nihil nunc dicendum eft, cum illud jam in* dicatura fit a nobis, cum primum operis hujus tomum menfe Ja ¬ nuario faperioris anni pag. k feqq, recenferemus. Nuncitaqueex fecundo, quem exhibemus, quique librorum Novi Teftamenti hiftori- am compledlitur, nonnulla memoratu forte non indigna, in medium afferemus.

Primo itaque de audloritate atque canone librorum Novi Te* flamenti commentatur. Nimirum poftquam paucis edifferui^quain docendi veritatemque propagandi rationem Chriftus Servator, dum inter mortales verfatus eft, tenuerit, quodque fcnbendi quidem mu¬ nus Apoftolis difcipulisque fuis irnpofueritjad audloritatera librorum N. T. veritaternque fadtorum,quae in iis narrantur, agnofcendam,fe- quentia ut extra dubium pofita fint, necelle effe exiftimat. Ut fciii- cet certo fciamus primo, libros Novi Teftamenti ab iis profedlos elfe, quorum praeferunt nomina, Apoftolis videlicet aut diicipulis Chrifti,

' 1

8 ■ ACTA ERUDITORUM

qui ea quae narrant, aut oculis fuis ufurparint ipfi, ayt a teflibus fida di* gnis acceperint : libros etiam holce neutiquam die corruptos: eos porro, qui iftos compofuerint, viros fuifie fide dignos, quibus intnen* tem venire non potuerit, diffioiulare veritatem, aut figmenta fua pro veris narrationibus Iedloribus obtrudere: .praeterea,eos non falli, nec fallere potuifie,quod & fadlorum & doctrina Servatoris fatis fuerint gnari, & quod nenti quam potuerint aut facia aut dodrinam aliter re- eenfere, quam aut illa, aut hanc accepiffent. In hifce ergo ordine evincendis demonftrandisque occupatur. Sed cum neminem te¬ mere fugiant ea, quae hic in controver fiarn veniunt, aut argumenta qui « bus eruditi pugnare fblent, nolumus res notas commemorando le¬ do r ibus faceflerc moleftiamu Corruptos autem die ( ut hoc uni*, cum (altem addamus ) libros N. T* dum negat, non hoc ita intelligit, ac fi non in quibusdam locis illorum, qui codices defcripferunt, negli- gentia, aut incuria, verba aut voces quasdam immutate fint(id namque concedifc)fed quod eo modo non fint corrupti aut depravati, ut de hi* - Rotix aut do&rina? veritate ullum alicui fu b oriri dubium polii ri At» que hanc lententiam inde maxime probat, quod autographa Evange* littarum atque Apoftolorum ab Ecclefiis, in quarum gratiam aut evan» geliafiiafcripferunt, aut ad quas epiftolasfuas miferunt, magna dili¬ gentia atque religione fuerint confervata. Hinc fi vel maxime, inquit* qui evangelia ifta autepiftolas defcripferunt , in animum induxiffeht, quicquam in filis immutare, non tam en diu fraus ifra ignorari potuit» fet. Quis vero (ita porro rationes fubducit crederet, etiam omnes, qui codices facros defcripferunt, in fr audem quandam confpirare po- fuilTe, aut reliquos Chriftianos, praefertimEcclefi^doifores, quibus facultas erat ipfa autographa confidendi , & reliqua exempla cum iis conferendi , eandem non fuifie deteetturos ? Sed ceteras, quas addit, * ejusdem generis rationes , nunc filentio praetermittimus.

De Audoribus librorum N.T. ipfisque libris capite fecundo verba facit. Et primo quidem dum genera tim de vocibus- Novum Teft amentum , Evangeliumque difquirit, ob(ervafc5apud Homerum a- liofque feriptores Graecos vocem EvctyyeAiov denotare praemiuniA quod iliis, qui laetum nuncium afferebant, dari interdum {olebat,. Iri iiac fignificatione vocem iftam a feptuaginta Interpretibus ufurpari $'&&? IV^zo* Imo & Ciceronem eam ita adhibere in epifiolis

Atti*

Gap* n*

H

I

MENSIS JANUARII A. M D C Cl 9

Atticum lib. II. cap. III. 0/ fuaxiestuas epiftolas , quibus evattgelia tle<° heri fateor * Aftieriptoresfacros i p fimi dodirinam Chrifti Servato¬ ris hac voce defignafle. Nomina (criptomm & tituli, qui hodie libris quibusdam facrisN* T. ipcciatim E vangeliis praefixi leguntur, an ab ipfis feriptoribus (acris profefti fint, dubitat : mhiio fecius tamen eo ' tempore, quo Evangelia haec feripta fiunt, eos additos e fi e , a veritate non abhorrere putat Ceterum cum Lucas profiteatur^plures ag- grefibs efie hiitoriam rerum a Chrifto geftarum litterarum monu¬ mentis confignar e,jam pridem inter eruditos dificeptatum eft, quinam aScriptore divino ibi indigitentur. Sunt namque, uti Audior ipfe obfiervat, quiFfieudo-Evangelia ab haereticis quibusdam compofita^ uti Evangelium fiecundum Aegyptios, S. Thom^, S. Matthiae, & alia & Luca innui credunt Airi autem ad eos Virum divinum refipicere ar¬ bitrantur, qui quidem aggreffifint hiftoriamiftam (cribere, fied nom ad finem perduxerint. Maidonatus denique autumat, loqui Lucam ibi de Evangeliis Matthaei atque Marci, quae jam tum fuerint com- pofita. Et parum fiane abeft,quin Audior hanc iententiam approbetj faltem pleraque dubia, quae ei opponi (oleant, non magni adeo mo¬ menti efie judicat* Sic nonnulli regerunt, Lucam indigitare oper& imperfecta , eo quod dicat S7r$%eipv}crcLV conati funt\ fied obfiervat,, hac loquendi ratione in Scriptura S» ea etiam denotari, quas jam com¬ pleta fint atque perfeda. Rurfius nonnulli aflerunt?Lucam contem- tim atque abjedte de illis loqui, quiiftud aggreffi fint. Quodtameta Nofter negat , cum ftatim fubjiciat , vifum eft & mihi , quoipfio fie illis vcluti affodiet, qui idem jam antea aggredi fuerant. Praecipuum itaque, quod huic fenteia tiac opponi poffit argumentum, hoc efie putat* quod Lucas loqui videatur de pluribus 5 qui ea, quae devita geftis^ que Chrifti commentati fuerant, ex aliorurn acceperant relatione e quod cum de folo Marco afferi poffit, non autem de Matthaeo, quippe qui ea, quaeipfe maximam partem viderat, fcripfit, confequiinde arbi- tratur^ad aliosEvangeliorum fcriptores,quam ad Matthaeum aut Mar¬ cum eum refpexifie. Et haec ratio tanti eft Audlori noftro, ut ea fok ilium impediat , quo minus Maldonato fuffragetur, Interim nec il- Iis fubfcribit,qui ad Haereticorum Pfeudo-Evangelia hxc Lucse refe¬ runt verba. Etenim, inquit, fi h<ec indigitaflet Lucas, fine dubio cen- fiiram quoque addidiffet : jam vero ponere videtur, eos qui tale quid

IO ACTA ERUDITORUM / .

aggreffi jfunt,fuifle viros probos atque honeftos. Deinde omnia fe - re haereticorum Pfeudo^Evangelia Evangeiio Lucae aetate pofteriora effe contendit. Quibus accedat, quod Evangdium fecundum .ZEgy- ptios,itemque fecundum Ebraeos, neutiquam ab haereticis fint profe- da, cura Patres antiqui iis ufi fint: & licet canonicam non habuerint audoritatem^potuiffetamen multa a veritate non aliena iniis conti¬ neri, Ex quibus omnibus tandem concludit, plurimos forte ex ve* teribus Chriftianis commentarios de rebus Chrifti confeci (Fe, ad quos hic fe reterat Lucas; fed ab Ecclefia tamen' quatuor tantum Evangelia, ceu fide praecipue digna, & Divina audoritate gaudentia,recepta fuis- fe. Obfervat praeterea, Patres quosdam in quaternario Evangelifta* rum numero varia captafle myfteria; atque hinc etiam irfiigniaifta quatuor Evangeliftarum fluxiflfe: fed hifce illorum cogitationibus, ex intempeftivo allegorias confedandi ftudio enatis , nihil fiibefle fo- lidi pronunciat Ad fingulos librorum N. T. Scriptores deicendens, primo loco dilferit de Matthaeo* Anis idem fit ac Levi iite, cujus converfionem Marcus cap. //. . & Lucas c. V. 29, defcribunt , quaeri

folet. Negat Hugo Grotius , uti Nofter docet , idque fequentes ob rationes. Primo quidem, quod Matthaeus nunquam nomine Levi feipfuin infigniat, Marcus contra atque Lucas Levi illum nun¬ quam appellitent Matthaeum * quod etiam in catalogo Apoftolorum tantum Matthaeus vocetur, cum tamen, fi reliqui Apoftoli duobus ga- vifi fint nominibus,ea neutiquam ibi praetermittantur. Deinde & ad Heracleonem, antiquum fcriptorem, provocat Grotius, qui apud Cie* mentem Alexandrinum a Levi difcernat Matthaeum , itemque ad Ori* genem , qui afferat, Levi non fuiffecx numero duodecim Apoftolo¬ rum Hifce tamen rationibus neutiquam fe induci patitur Nofter, ut Grotii fententiam ampledatur. Primo namque valde verofimile pu- tat, Matthaeum ante converfionem didum fuifte Levi : fed Marcum Sc Lucam pofteriori hocce nomine eum infigrlire noluifTe, ut fam^ c- jus atque cxiftimationi parcerent, quam forte imminutum iri credide- runt,fi omnes intelligerent, eum fuilfe publicanum, priusquam Chri- fti difciplinae fefe committeret; ipfum autem Matthaeum, ea qua fue* rit modeftia * priftinum prodere vitae genus neutiqua m dubita ile. Saltem id certum putat, fi quis fcriptor nomen forte aliquod hominis,

qui duobus gaudeat, filentio pr«termittat>ind$ non poflV colligi- eo

* nomine

1

MENSIS JANUARII A. M DCCI. . u

nomine iftum non fuiffe unquam infignitum.* Heracleonis, &qui hunc fequatur, , Clementis Alexandrini, ut &Origeni$ teftimonia nui* lum prorfus trahere momentum, cum nullas afferti fui afferant ratio¬ nes, nec fatis rem omnem expendiffe videantur. Hxc de ipfo Mat¬ thaeo. Ad Evangeiium ejus quod attinet, notiiiima eft illa, quae inter eruditos agitatur controverfia, an Evangeiium Matthaei Ebraica lin¬ gua ab eo fuerit feriptum? Si Dupinio credendum, Patres dodloresque primitivae eccleine unanimi hoc afferunt confenfu. Intelligere au. tem eos per linguam Ebraeam eam putat , quae eo tempore.quo Mat¬ thaeus fcripfit, apud Judaeos ufitata fuit, fciiicet Syriacam. Id ratio¬ nibus pluribus confirmat. Haec autem fi ita fe habeant, citra amba¬ ges illorum, qui Ebraica lingua Matthaeum Evangeiium fuum feri- pfifie autumant, fententiae accedit. Etenim cum antiqui feriptores o- mnes afferant, in ufiim Judaeorum, qui Hierofolymis & in Judaea vixe¬ rint, Evangeiium fuum fcripfifle Matthaeum, illis vero abrogare fidem religioni fibi ducat, neceffario inde confequiexiftimat, Syriaca lingua Evangeiium fuum fcripfiffe Matthaeum. Ad rationes vero diffentien- tium ita refpondet. Primo quidem,quod vocabula Ebraea aut Syria¬ ca interdum Interpres retinuerit, lubjundta tamen translatione in lin¬ guam Graecam , uti de vocibus Emanuel, Golgatha, Hakeldama &q. conflat, id aliis etiam interpretibus non admodum effe infrequens. Imoinverfione vulgata &LXX interpretum, haud raro ex lingua E- braea,ceu originali V.T. emphafeos caufa retineri fubinde, addita mox interpretatione, voces Ebraeas. Sic Genefeos XXXI. 49 poni vocem Galaad, quae explicetur per cumulum teftmonii. Cap.XXXVjg.5e- noni p er filium doloris mei. Exod. 'Kll. pefacb Domim &c.

explicari. Porro cum objicitur, non conflare , an Patres primitivas Efdefiae textum Ebraeum Evangelii Matthaei viderint; verofimile et¬ iam effe, eos Evangeiium Nazaraeorum habuiffe pro Evangelio Ebraeo Matthaei, quod tamen diverfum ab eo fuerit; refpondet Dupinius, fal- tem de Papia atque Irenaeo dici non poffe, quod Ebraeum Evangeiium Matthaei non viderint , ipfum etiam Evangeiium Nazaneorum fuifle Evangeiium Ebraeum Matthaei , quod Nazaraei in quibusdam faltem locis corruperint. Sed illud quoque obftare videtur, quod loca Ve»» teris Teftamenti inEvangelio Matthaei fecundum verfionem Septua¬ ginta Interpretum allegentur. Ad quod' refpondet, primo quidem

B l nprt

12 ACTA ERUDITORUM

tionfemper hoc fieri,- (ed interdum veteris Teftamenti oracula juxta textum Ebraeum allegari* Deinde interprete m ,qui ex Ebraeo in Grae¬ cum fermonem hoc Evangelium tranftulit , potuifle uti verfione fe- ptuaginta Interpretum, tanquam recepta valde inter Judaeos* Deni* que qui fecus fentiunt,& hoc opponunt, quod Marcus Evangelifta,qui Matthaei Evangelium velut in compendium miferit, eadem fepius re¬ tinuerit verba. Id quod tamen raro admodum fadum contendit Nofter; imo ftylumMarci a ftylo Matthaei plane effe diverfunu* Quodfi vero etiam hoc concedatur, potuifle tamen Marcum Graecam Matthaei verfionem (equi, ut adeo in quibusdam eos convenire, mirum non fit Conjeduris denique diflentientium fuas con jecturas oppo* nit , quas hic prolixius recenfere neceffe non eft. Quae de reliquis N, T* libris eorumque Auctoribus diflerit, obvia maximam partem ubique funt Epiftolam adEbraeos Paulo Apoftolo , Apocaiypfin Johanni argumentis pluribus vindicat De celebri loco i.Joh/F.y* in utramque partem difputat, nec tamen certi quid definit. In cis codicibus manufcriptis plerisque hunc locum deeflfe fatetur j aft exhibere eum contra codices Latinos, qui antiquitate Graecis non ce¬ dant : verfiones reliquas praefertim Orientales recentiores effe, quam etiJlarumaudoritashic momentum aliquod afferre pomt. Atque etiam facile fieri potuifle, ut locus hic ex quibusdam codicibus delere¬ tur, & ut explicationis gratia margini inferiptus in iplum textum re¬ ciperetur. Ad Patres ergo tandem effe recurrendum* Aff Graecos quidem per quinque priora fecula nunquam hunc locum proferre, qui tamen ingenti illis praefidio, in difputationibus contra Arrianos effe potuiflet. Ex Latinis dodoribus primum, qui eo ufiis dicatur, eflb Cyprianum. Aftnechocpofitum effe extra controverfiam* Potuif- fe enim illum refpicere ad alterum iftud oraculum Johannis, quo (pi* ritus}aqua & (anguis teftimonium perhibere dicuntur. Namque re¬ ceptum fuiffe in veteri Ecclefia, hoc effatum de Trinitate perfonarum explicare id quod exemplo Auguftini atque Facundi comprobat. Potuifle ergo & Cyprianum fupponentem hunc locum agere de Triv nitate, pro fpiritu , aqua & (anguine, perionas Trinitatis ipfas nomi¬ nare, (piritu, aqua & (anguine denotatas, Patrem fcilicet , Filium & Spiritum S. Neque excipi poffe, clarius expofiturum tum mentem fu- «ffifuifte Cyprianum» fi ada&?tunv iilud graculum fiv?t$Jk$ terre-

\

MENSIS JANUARII A. ’ M DCCI. U

{tres rdpexifiet* Si enim recepta atque u litata fuit tum Haec explica¬ tio, fupervacaneum videri potuifle Cypriano prolixius haec deducere* praefertimeum eo in loco de unitate Eeclefise, non autem de Trinitate perfonarum ex inftituto ageret» Concludit ergo tandem, incertum dTe.anCyprianus hoc dido ufus fit» Circa finem autem feculi V Eu« genium Epifcopum Carthaginienfem, & Fulgentium, itemque Vigi® lium Tapfenfem hoc oraculo ufoseffe contra Arrianos, docet: & Fu!- / gentium ad Cypriani etiam provocare aubtoritatem,ac fi eodem di¬ do ufus cfl et. Sed progredimur ad alia. _

Textum Graecum N. T. capitelli paulo accuratius fibicon- Cap. fiderandum fumit, Et initio quidem repetit , eundem in iis , quae ad fummam dodrinae Chriftianar, veritatemque hiftoriae fpedant , non eiTe corruptum, imo nec corrumpi potuifle; interim dum ab auto¬ graphis plurima deferipta fuerint exempla , mendas quamplurimas fiibinde feribarum culpa irrepfiffe. In hifce itaque corrigendis, atque emendandis?dodiffimos Ecclefise Patres operam induftriamque luam eoliocafie. Quos inter Origenem maxime laudat atque Hierony¬ mum: quanquam hic non tam ipfum textum emenda verit,fed adeo* dices emendatiffimos accura ti ffi mos qti e ver fi o nem Latinam correxe¬ rit, Interim ad hujus exemplum textum Graecum rede pro norma poni, ad quem verfiones omnes fint exigendae. Objicientibus autem, fi Hieronymus emendatiffimos codices iccutus fit in fua verfione* eam etiam ledionem,quam verfio ejus exprimit, pro vera elTe haben¬ dam, adeoque omnes codices Graecos ad hanc verfionem ede exigen- do$$quod tamen vix admitti poflit , cum textus Graecus in illis etiam locis, in quibus a verfione Hieronymi dilcrepat, nihilo fecius cum an- tiquiffimorum Patrum lectione conveniat ; relpondet, Hieronymum non in omnibus , fed quibusdam faltem locis, verfionem Latinam ad textus Graeci veritatem emendafle; pr^terea fieri potuifle, ut ipfa ver- lio Hieronymi in quibusdam five per feribarum negligentiam atque incuriam, five per alias verfiones cum Hieronymiana conjunftas^five denique per intempeftivam criticorum induftriam, immutaretur*

Indeqj adeo concludit, fi vei maxime textus Graecus modernus a verfi¬ one Hieronymi differat, neutiquam ftatim ex eo inferendum, eun¬ dem quoque diverfum efie a textu Graeco, quem fecutus eft Hierony- mm> Adbsdam itaque provocat; ejusque exemplum laudat , quod

33 $ diffg •

i4 ^ ACTA ERUDITORUM

differentiam quandam inter textum Grarcum 2: que vtrPcmem! ari* nam deprehendens, hanc potius minus accuraram, quam hi: m cor¬ ruptum aut depravatum dicere maluent. Ceterum ad varietatem ledHonuimqua: intextu Grarco dcprehcnduntur.eumreverimu:, eas praecipue editiones , in quibus textus Graecus cum lectionibus \ a: .an¬ tibus editus iuit , reccnict. Tum porro de codicibus manmeriatis, textum G ne cum exhibentibus, diilerir,& tres prxcyme ceu amiuuuIT mos celebcrrimosque commemora:, Vaticanum ieii.ee: >. Tu: e. re, qui Londini ailcrvetur^dc Cantabrigientem* Pe ultimo cumprimis iolicicus eit,docetque,quatuor EvangeLdcas A APt «-» . \ U 0 . < O i U » » . . i ♦ . U * jus codicis a Theodoro Pera Lugduni in monaiterio E. Irenxi im en: a cilc : eundem tamen, opera fratrum Puteanorum, na Erum e ne codi¬ cem manuicriptum,in quo cputoLr Pauli eadem ratione dede: :?::*• du. crint, quem adeo pro parte prioris codicis habuerit. McttnoPeai priorem partem, Evangclulns A APt a Apodtolorum continentem doi- bliothectr Academix Csnr brlgicntis , poiieriorem Regis GaLix in - fertum Puiile. Accurate hunc codicem doicnb A m eo cuneos convenire ailerit, codicem uiurn antemtiie circiter annos tcriptum cilc, Vcrfionem quoque Latinam, leda vulgata nivendam . eadem manu (criptam ei additam doccr,qmr accurate cu n textu ilo Grarco, a reliquis codicibus Grxcis multum d u er do , A addi: ion bus c a ocue variis locupletato, conveniat. Multum dehoccooice dimetatum fuit inter viros criticae artis peritos, icntenmv, que 3emc, Morini, Ri* chardi Simonis, A Arnaldi rctert Nouer : inde vero in eam tandem

^ *

a p:i ant dumis homine ed.em»

ingreditur fententiam, codicem hu {criptum, Aadvcrhonem quamdam 1 urnam , eo tempore receptam, emendatum, vel corruptum potius. Unde .eum docet , u . 1 c r e 0 a n t e s codicis hujus leAiones non magni eile incinenti. De corruptis Line depravatisque tum textus Grxchtum verPonis vulgato: locismlu: bus dillerit, A occaltones Pontesquc cor motionum ::id:cancuas cum ne¬ mo temere ignorare queat, repetere ea, qux Auctor Acm nolumus. Subjungit etiam quxdamde lingua Hei e udtica, quorum iunamah redit : Heileniilas dietos tui die omr. iudxos, cui lingua Gr.tca bantur, quorum nonnul i quiden , Lorata: quippe ac Syriacat Imgu.v ignari, pure atque emendate loem du: tcrp.enntve, am aurem Scri¬ ptura: $# lectioni A:ucd; Ebrarx mtgua; ;umnPuc< Gmeae ammdmm

r", •. r

v - ,

- <».

». ► V .

MENSIS JANUARII A. M DCCi _ tf

rint. Id quod qui ab ineunte retate lingua Ebrasa aut Syriaca ufi fu- erant, adhuc eo minus evitare potuerint. Praefertim autem eos, qui iibros Biblicos explicaverint, aut in linguam Graecamtranftulerint* loquendi formulas Ebraeis ufitatas cum lingua Graeca conjunxiffe^ unde lingua illa Helleniftica^hoc eft> Graxa idiotifmis Ebraicis refer¬ ta? tandem enata fuerit*

De verfionibus Novi Teftamenti paucis verbis diflerit. Nos Qtp* IY» illud folumobfervamus? quod Syriacam verfionem inter Orientales aniiquiftmiamquidern efie fateatur, aft errare tamen eos, qui ante quintum aut femirn feculum illam eonfedam fuiffe autument* Edi¬ tiones autem hujus verfionis recenfens, iEgidium Gutbierium , qui A*

1663 Hamburgi Novum Teftamcntum Syriacum edidit, per errorem ^ y Gutbmum vocat. Subjungit tum quaedam de Novi Telia me ut i in ti~ * *

tuios & capita diftindione, & ad Apocryphorum NoviTeftamenti yji

f ecenfionem fe confert* Difputat hinc de Litteris Chrifti ad EdelTe- * norum Regem Agbarum > & hujus ad Chriftum : de Epiftolis Mariae Virginis : de Evangelio fecundum Ebraeos & AJgyptios, itemque de Protevangelio facobi ocEvangeiio Nicodemi,quae omnia ab haereticis quidem profeda negat, canonicam tamen abjudicat iis audoritatem t tum porro de iis, qui haereticos agnofeant audores, & aliis eiusdem commatis ieriptis .quae omnia luppoficitia efie evincit. Idem etianu pronunciat de Symbolo Apoftolico, illud fcilicetneutiquam ab Apo*» ftolis effe confedum, Idque probat primo, quia neque Lucas in Adis Apoftolofum, nec alius quifpiam lcriptor ecdefiafticus ante feculum quintum hujus rei, Apoftolos fcilicet (ymbolum aliquod confecilTcjitl6* jiciat mentionem» Deinde quod Latres trium priorum feculorum* contra haereticos- dllputantes probare multis rationibus annitantur^ dodrinamin fymbolo illo comprehenfam, effe dodrinam ipforuni Apoftolorum : quod fane, inquit, fupervacaneum fuiflet, fiipfum fymbolum ab Apoftoiis fuiffet proPedum. Proteres ita quoque ra¬ tiones fubducifc : fi Apoftoli fymbolum aliquod confeciflent, fine du¬ bio ab omnibus Ecclefiis fuiffet illud reesptum. Jam vero conflare, non omnes Chrifiianos unum habuiffe fymbolum. Imo plurima veterum extare fymbola , quae licet in dodrinae fumma conveniant* verbis tamen loquendique formulis multum a fe invicem diferepent.

Ad tdfunonia etiam tren^Tertulliani aliorumque Patrum, quae dis-

' ’ fea-

16 ACTA ERUDITORUM

fentientes opponunt, prolixe refpondet. Finit tandemhoc caput do canonibus & conftitutionibus Apoftolorurn, aliisque ipuriis antiqui¬ tatis monumentis quaedam obfervando* Premit autem in his omni¬ bus docti (ilmorum criticorum, haec fcripta ceu parum genuina rejici - entium, veftigia.

Cap, VII. In ultimo operis hujus capite agit de profanorum feriptorum

monumentis quibusdam, qua: pro religione Chriftiaria produci atque laudari folent. Primo ergo loco hic comparent Sibyllae cum fuis o» raeulis. Et quoad ifta quidem oracula, quae hodienum octo iibris com- prehenfa extant , ea fuppofititia e fle atque fpuria, neminem amplius dubitare aflerit. Et fane ex tempore, quo hoc opus confcriptum fit, & ftylo etiam,& rebus Ipfis,qux in eo proferuntur, hoc quam luculen ■ fciflime demonftrari poffe. Nec aliter pronunciat de iis oraculis, quae laudantur ab ipfis Patribus. 'imo ea non fuifle diverfa ab illis, quae ho¬ die habemus, contendit. Namque ea Sibyliarum oracula, quae a Ro¬ manis tanto Audio aflervata funt, a Patribus non fuifle introipe&a vel exinde patere ait, quod nemini ad libros Sibyllinos inlpiciendos,nifi publica au&oritate, aditus olim conceflus fit. Aft ea oracula, ad quae Patres provocent, in omnium fuifle manibus. Accedere ait, quod Sibyl? lini ifti libri Romae olim afiervati res profanas & ad fuperftitionem gentilium fpeilantes complexi videantur, quod fubjedlis exemplis docet: cum contra oracula a Patribus laudata graviflima dodrinap Chriftianae capita nos edoceant, Plures alias ejusdem generis rati, ones addit, afleritque, fecundo feculo poftChriftum natum libros holce Sibyllinos efie confidlos. Quo anno autem lucem primum ad? fpexerint, quisque illorum verus audior fit, id definiri non polle : inte- rim AutSori valde fit verifimile,fub finem imperii Antonini Pii hunc foetum in lucem editum effe. Qua: objici huic fententix folent, dili¬

genter diluit,& tandem contra Voflium difputat, contendentem, a dxis hxc oracula fubminiftrata fuifle illis, qui a Romanis in Orientem ad conquirenda Sibyliarum oracula, cum Capitolium pnaque libri Si¬ byllini incendio periiflent, milfi erant. Namque tum alias, tum hanc praecipue rationem huic fententix obftare putat, quod oracula Sibyllina multo clarius de Chrifto loquantur , quam ullus Propheta,» rum locutus fit: ut adeo hxc teflimonia a Judxis neutiquam profici, fci potuerint. Hxc de Sibyllis. Qux de libris Mercurii Trifmegh

- . ' 1 . . ' " v !!i«

MENSIS JANUARII A. M DCCI. ^ 17

fti, cpiftoiis Lentuli atque Pilati, i n quibus Chrifri Servatoris menti® injiciatur, de Senecae quoque atque Pauli epiftolis, porro dtflerit,filea- tio praetermittimus, cum ne'mini dubium efle poffit , quin hacc omnia ceu Spuria rejiciat. De teftiraoniis Jofephi, in quibus Chrifli Serva- toris, johannis Baptifta:, atque jacobi Apoftoli mentio injicitur, ita dis* ceptat, ut nihil definire audeat, magis tamen in illorum propendeaf fententiam,qui haec quoque, praefertim primum illud & maxime illu" ilrede Chrifto teftimomum,amanu€hnfi:ianicujusdam hiftoriaefd- ftphi infertum ftatuunt. Tandem & de Philone, fofepho Jufto, Ari- ftea, Ariftobu!o,Jofepho Gorionide, Berofo, Pfeudo Dorotheo atque Zoroaflro quaedam lubnedlit, & ita operi univerfo colophonem im¬ ponit,

INSTITUTIONES PLENISSIMA , gUlBUS LINGUA LATI - m & pracepta vernacula [olide traduntur , (T car/Jja notia additis accua rate eruuntur , vel examinantur ,, confeci a opera GEORGII II E NR ICI URSINI , Gymnafii Ratisponenfs Remoris

& Profejjoris publici*

' » ‘ * , ~ i

Jiatispons , typis Jo. Ge. Hofmanni , iyoo. in g»

Aiph. 5. piag, 1$.

QlliA.id^i Grammaticam Graecam , a nobis mente ejusdem anni Junio p. 265feqq. recenfitam , nec fine applaufu ab aliis quoqu® excepta m,edidit Vir Clariffimus, nunc Latinam etiam, omnium votis dudum expetitam, publicae luci expofuit, Plenijjimam eam jure me¬ ritoque ab Auftorc ipfo nuncupatam, nemo ibit inficias, cum hade* nus luculentae aeque ac numeris tantum non omnibus abfolutae lias guae Latinae inftitutiones nondum prodierint. Quam vero iniis eoa* annandis rationem modumque Vir diligentiffimus tenuerit, noftrun» eft paucis exponere» Et primum quidem monendum , ,ipfa Crara» maticae praecepta Germanico fermone, uberiorem vero cocum difcux» fionem Latino ab Audore proponi , idque prudentillirae. .Cum e- nim Germanis inprimis, Latinae linguae addifeendae cupidis, con ful¬ tum iret, elementa non alio quam vernaculo iis idiomate exhibenda cenfuit j repudiata inepta illa , fed pafltm per Germaniam hadenu® recepta couiiietudine, qua pueris Latinae linguae notitia primum ira-

C bueu-

\

»

p. I. p. 362.

p» 4’ 6.

p. 484. p. f43-

P* 84f*

ig ACTA ERUDITORUM

buendis,eju$que adeo plane ignaris, praecepta Latino Termone y eaque terminis infuper Metaphyficis,quQs miferi non capiunt , mire obfcu - rata obtruduntur. Viciffim utlaborisa fe exantlati fru&us ad exte¬ ros etiam & Germanicae linguae ignaros redundaret, commentarios regulis fubjundos Latine exhibuit $ quod fraudi effe Germanis non poteft, cum ad illos legendos non admittantur, nili qui utcunque jam Latinam linguam callent. In hos vero fummoftudio conge(Iit,quae- cunque de Latinae linguas indole non veteres tantum tradiderunt, fed noftri quoque aevi Grammaticorum principes, Julius Caela r Scaliger in libris de caulis Latini linguas, Emanuel Alvarus in libris de Inftifcutib- ne Grammatica, Francifcus Sandius in Minerva , Gafpar Scicppius in Grammatica Philofophica, Gerhardus Joann.es Voflius in Ariftarcho, Bangius inObfervationibus Philologicis, Monachi Portus Regalis in Nova Methodo Latinam linguam facile addilcendi Gallico fermone confcripta ( Nouvelle Methode de Meijieurs de Pori Royal pour appren - drefacilement h Langue Latme ) & jam odavum A, \ 6g6 recula Jaco- bus Perizonius in Animadverfionibus ad Sandii Minervam , aliique difceptarunt : fed ita congeffit,ut digna ingenuo Viro libertate ufus* & nunc huic, nunc alii adftipulatus, fuumpaffiminterpofuerit judici¬ um. Sic enim, ut loco (peciminis pauca adducamus , contra Sandi- um, & qui hunc ubique fere fequitur, Scioppium, pronomen revera partem elie orationis a* nomine diftindam negantes , communem fententiam tuetur. Adverfus Scaligerum, Sandium, Scioppium , & qui ab his non multum diffentit, Volfium, verbum neutrum magno conatu eliminantes, veterum cornmunemque dodrinam cum Mona¬ chis Portus Regalis inNova Methodo, & Perizonio mafeule affer it. Daumium,qui in libro de caulfis amiflarum quarundam radicum iin * gux Latinae , verba nominum quorumvis radices elfe contenderat, re¬ futat, mavultque, nili manifefta ratio contrarium extorqueat, deriva - re verba a nominibus, quam a verbis nomina. Ex modorum verbi numero infinitivum excluferat Scaliger eo, quod nullam animi incli¬ nationem oiiendat; Voflius ex eo, quod numeris deftituaturac per- fonis: ab utroque diffentitNofte^perfuafus ad conftituendum mo ¬ dum diverfam fignificationem diverfamque infledendi rationem (af¬ ficere^ etfiBangio, infinitivum modum non aeque perfedum effe, ac

funt reliqui., ftatuenti non refragetur. Participium diftindam vo¬ cum

MENSIS JANUARII A. M DCCI. 19

cum cladem condituere, nec idem ede quod nomen adjecfHvum, con¬ tra Sandium,Scioppium & Perizonium, cum Scaligero,Vodio & pie- rifque veterum ac recentium contendit, eo quod nomina fine tempo - re, participia cum tempore, ipfofatente Perizonia, fignificent, In- p terjedionem non partem tantum orationis ede , contra D. Augufti- num & Sandium , fed & diverfam ab adverbio, contra Perizonium comprobat* InphvaCibushifcQ^mea intere/l^tua nihil refert , fimili- busque, meafua, non ablativos lingulares foemininos ede, ut Prifcia- i no,Vodio, Bangio, Monachis Portus Regalis in Nova Methodo, ali¬ isque vifum fuit, fed acculativos plurales neutrius generis, cum Dona¬ to-, Scaligero, Sanciio, Scioppio, &inprimisPerizohioftatuit. Vi- { ciffim fupinis adjundos accufativos, e.g .eo fpeftattim ludos, abipfis lupinis regi, non a praepofitione.quaeGraeco naret refpondeat,cum o- mnibus aliis contra Perizonium fentit. Sed haec fuffecerint, pro in® ftituti noftri modo.

Unum monendum fu perede quodlnftitutionibus hifce Gram^ maticis utiliffimae fuh’iciantur Appendices, I. Indiculus Siglarum feti Notarum, ex libello Valerii Probi & Jani Gruteri Infcriptionum o- pere confedus. II. Indiculus vocum Latinarum variae vel dubiae feri- ptionis. III, Perperam feripta indicans atque emendans, IV. Deco- gnatione ac permutatione literarum inter fe. V. De dignofeenda fyh labarum quantitate. VI, De mutatione vel alia padione literarum in derivatis & compofitis.

DISQUISITIO CA TO P TRICO -DIO? TRICA EXHIBENS RE»

flexionis & RetraLlionis nat uram, novali genuina ratione ex aquE Itbrii fundamento cledullam & ftabilitam , au U ore

JO. B ER NO ULLI.

pOftquam experientia haud dubie initio foladocuidet mirabiles il- * las radiorum opticorum affediones, quibus contingit, ut inciden¬ tes in fuperficiem politam corporis opaci refiliant in plano ad eam re¬ do fub angulis reflexionis aequalibus angulis incidentia : item ut pene¬ trantes oblique ex medio uno in aliud diverfac confiftentice refringan¬ tur in plano ad fuperficiem ambo media dirimentem itidem redo fub angulis refraftionis a linea perpendiculari & radio refrado fadis, quo-

C z toni

* II02*

P. IL

p.

>• 4og*

ACTA ERUDITORUM